Một trong những gia vị không thể thiếu trong các món ăn của người Êđê là ớt: từ món ăn sống, luộc chấm muối ớt, cho đến các món giã với ớt, canh nấu bỏ thêm ớt…
MÙA ỚT MỌC HOANG
*Hoàng Tuyết
Cứ mỗi độ mùa mưa đến, khi mọi người dân đang bắt đầu chuẩn bị cho vụ ngô, vụ đậu mới, cũng là lúc cây ớt xanh mọc hoang khắp các rẫy cà phê ở khu vực Tây Nguyên. Nhiều người nhờ đó mà có thêm một nghề mưu sinh từ loại ớt này ròng mấy tháng trời, thêm nguồn thu nhập cho gia đình; nhiều em học sinh còn kiếm đủ tiền mua sách vở cho năm học mới… nhờ ớt xanh.
Kế sinh nhai của những người nghèo
Do cây ớt mọc hoang, mọc rải rác khắp nơi nên việc đi hái ớt không chộn rộn, đông đúc như những công việc khác. Không ai gọi ai, cứ tầm từ 8 giờ sáng, khi những cây ớt không còn đọng nước trên lá, là lúc các mẹ, các chị và các em nhỏ, mỗi người đi một hướng, bắt đầu cho một ngày mưu sinh....
Món quà mộc mạc từ phố núi
Ớt xanh tự mọc, sinh sôi nảy nở tự nhiên, không dùng hóa chất, nên được nhiều người ưa chuộng. Ớt không thể thiếu trong mỗi bữa cơm gia đình của người dân Tây Nguyên. Ớt xanh ngon nhất lúc quả đã già, có màu xanh đậm nhưng chưa chín, rất giòn, vị cay vừa phải; còn khi chín, ớt bị mềm, vữa ra sẽ không ngon. Bởi vậy, nhiều người vẫn thường gọi đây là quả ớt xanh. Ớt được chế biến thành nhiều món như: ớt dầm nước mắm, ngâm măng chua, cà đắng nướng dằm ớt xanh của người Ê đê… ớt cũng là nguyên liệu cần thiết đối với các món có mùi tanh như cá kho, lẩu hải sản; là thứ gia vị “chủ chốt” trong đĩa muối dằm ớt chấm cóc, xoài, me, ổi của lứa tuổi ô mai. Anh Vinh (TP.Buôn Ma Thuột) cho hay: trong tủ lạnh nhà anh lúc nào cũng có một hộp ớt xanh còn tươi và một lọ ớt dầm nước mắm. Mỗi lần về huyện chơi anh lại bảo mấy đứa em con ông chú vào rẫy hái túi ớt xanh để mang về.
Ớt xanh cũng là món quà đặc biệt của nương rẫy. Những người ở đồng bằng, mỗi lần có dịp lên Tây Nguyên, ngoài cà phê, ca cao và những trái cây đặc sản như bơ, sầu riêng, họ không quên mang theo vài ký ớt xanh làm quà. Còn nhớ, hồi năm ngoái, tôi có anh bạn ở ngoài Đà Nẵng vào chơi, lúc ra về anh nhờ tôi tìm mua bằng được một ít ớt xanh. Do khi ấy trái mùa nên tìm 3 nơi bán hàng tôi mới mua đủ 2kg ớt cho bạn mình. Đối với người dân phố núi, mỗi lần xa quê, có dịp trở về, họ lại mang theo món quà quê mộc mạc, nhưng rất gần gũi - đó là những túi ớt xanh còn tươi roi rói đem biếu cho bạn bè, người thân của mình.
Không rõ từ đâu và từ khi nào, giống ớt xanh quả nhỏ này xuất hiện ở Tây Nguyên, nhưng những lợi ích mà ớt mang lại vô cùng ý nghĩa trong việc giúp người dân cải thiện đời sống và trên hết, đó là thứ gia vị giòn giòn, cay cay khó quên đối với ai đã từng nếm thử.
Hoàng Tuyết
(Trích đoạn trong bài "Mùa ớt mọc hoang" của Hoàng Tuyết đăng trên http://baodaklak.vn/.../201207/mua-ot-moc-hoang-2174890/)
' xlink:href='%23b'/%3e%3cuse fill='black' filter='url(%23c)' xlink:href='%23b'/%3e%3cpath fill='white' d='M12.162 7.338c.176.123.338.245.338.674 0 .43-.229.604-.474.725a.73.73 0 01.089.546c-.077.344-.392.611-.672.69.121.194.159.385.015.62-.185.295-.346.407-1.058.407H7.5c-.988 0-1.5-.546-1.5-1V7.665c0-1.23 1.467-2.275 1.467-3.13L7.361 3.47c-.005-.065.008-.224.058-.27.08-.079.301-.2.635-.2.218 0 .363.041.534.123.581.277.732.978.732 1.542 0 .271-.414 1.083-.47 1.364 0 0 .867-.192 1.879-.199 1.061-.006 1.749.19 1.749.842 0 .261-.219.523-.316.666zM3.6 7h.8a.6.6 0 01.6.6v3.8a.6.6 0 01-.6.6h-.8a.6.6 0 01-.6-.6V7.6a.6.6 0 01.6-.6z'/%3e%3c/g%3e%3c/svg%3e){kind=small}
' xlink:href='%23b'/%3e%3cuse fill='black' filter='url(%23c)' xlink:href='%23b'/%3e%3cpath fill='white' d='M10.473 4C8.275 4 8 5.824 8 5.824S7.726 4 5.528 4c-2.114 0-2.73 2.222-2.472 3.41C3.736 10.55 8 12.75 8 12.75s4.265-2.2 4.945-5.34c.257-1.188-.36-3.41-2.472-3.41'/%3e%3c/g%3e%3c/svg%3e){kind=small}
' xlink:href='%23b'/%3e%3cuse fill='black' filter='url(%23c)' xlink:href='%23b'/%3e%3cpath fill='url(%23d)' d='M3 8.008C3 10.023 4.006 14 8 14c3.993 0 5-3.977 5-5.992C13 7.849 11.39 7 8 7c-3.39 0-5 .849-5 1.008'/%3e%3cpath fill='url(%23e)' d='M4.541 12.5c.804.995 1.907 1.5 3.469 1.5 1.563 0 2.655-.505 3.459-1.5-.551-.588-1.599-1.5-3.459-1.5s-2.917.912-3.469 1.5'/%3e%3cpath fill='%232A3755' d='M6.213 4.144c.263.188.502.455.41.788-.071.254-.194.369-.422.371-.78.011-1.708.255-2.506.612-.065.029-.197.088-.332.085-.124-.003-.251-.058-.327-.237-.067-.157-.073-.388.276-.598.545-.33 1.257-.48 1.909-.604a7.077 7.077 0 00-1.315-.768c-.427-.194-.38-.457-.323-.6.127-.317.609-.196 1.078.026a9 9 0 011.552.925zm3.577 0a8.953 8.953 0 011.55-.925c.47-.222.95-.343 1.078-.026.057.143.104.406-.323.6a7.029 7.029 0 00-1.313.768c.65.123 1.363.274 1.907.604.349.21.342.44.276.598-.077.18-.203.234-.327.237-.135.003-.267-.056-.332-.085-.797-.357-1.725-.6-2.504-.612-.228-.002-.351-.117-.422-.37-.091-.333.147-.6.41-.788z'/%3e%3c/g%3e%3c/svg%3e){kind=small}
' xlink:href='%23b'/%3e%3cuse fill='black' filter='url(%23c)' xlink:href='%23b'/%3e%3cpath fill='url(%23d)' d='M5.643 10.888C5.485 12.733 6.369 14 8 14c1.63 0 2.515-1.267 2.357-3.112C10.2 9.042 9.242 8 8 8c-1.242 0-2.2 1.042-2.357 2.888'/%3e%3cuse fill='url(%23e)' xlink:href='%23f'/%3e%3cuse fill='black' filter='url(%23g)' xlink:href='%23f'/%3e%3cpath fill='%234E506A' d='M4.481 4.567c.186.042.29.252.232.469-.057.218-.254.36-.44.318-.186-.042-.29-.252-.232-.47.057-.216.254-.36.44-.317zm6.658.063c.206.047.322.28.258.52-.064.243-.282.4-.489.354-.206-.046-.322-.28-.258-.521.063-.242.282-.4.49-.353z'/%3e%3cuse fill='black' filter='url(%23h)' xlink:href='%23i'/%3e%3cuse fill='url(%23j)' xlink:href='%23i'/%3e%3c/g%3e%3c/svg%3e){kind=small}
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét