Giới thiệu về tôi

Ảnh của tôi
Buôn Ma Thuột, Tây Nguyên, Vietnam

Thứ Hai, 8 tháng 11, 2021

TALƯ VANG TIẾNG ĐÀN *Văn Thắng

 

Xứ Thượng

23 tháng 11, 2019 
Đã chia sẻ với Công khai
Công khai
Ở miền Tây Quảng Trị...người Vân Kiều sống ở xã Hướng Phùng, huyện Hướng Hoá, còn người Pa Kô sống ở xã Tà Rụt, huyện Đakrông. Hai dân tộc này đều biết đàn Ta Lư...
TALƯ VANG TIẾNG ĐÀN
*Văn Thắng
...
Bên bếp lửa bập bùng, giữa căn nhà sàn đơn sơ dưới chân dãy Trường Sơn hùng vĩ, nghệ nhân Hồ Văn Việt say sưa nói về kỹ nghệ chế tác và cách chơi từng loại nhạc cụ truyền thống của đồng bào Pa Cô. “Cuộc sống mưu sinh gắn với dòng sông, con suối uốn lượn quanh rẫy lúa, nương ngô tác động lớn đến nhân cách và lối sống đặc trưng đồng bào Pa Cô. Nhạc cụ truyền thống gắn với đời sống tinh thần của đồng bào cũng hình thành theo đặc trưng ấy. Bằng những nguyên liệu sẵn có từ thiên nhiên như tre, nứa, lá cây cùng một số loại cây rừng cộng đôi bàn tay lao động khéo léo và đầu óc cảm nhận âm thanh tuyệt mỹ, các thế hệ Pa Cô đã chế tạo ra những nhạc cụ độc đáo như Par Ngoong - nhạc khí như chiếc tù và; Con Quẩy - nhạc cụ để liên lạc cho các đôi uyên ương. T’Ren và những khúc nhạc yêu đời làm bằng ống tre hoặc nứa, có hình dạng như một cây tiêu nhưng chỉ có 3 lỗ… Đặc biệt, Talư là một loại nhạc cụ không thể thiếu được trong các buổi văn nghệ, nam nữ giãi bày tình cảm hay giải trí lúc nghỉ ngơi, ru con, giao duyên, cầu mưa thuận gió hòa, mừng lễ hội… ở khắp các bản làng người Pa Cô”, nghệ nhân Hồ Văn Việt chia sẻ.
Đàn Talư có từ hàng trăm năm trước. Xưa chỉ cần chọn tre già, chắc bằng cổ tay, chặt một khúc dài khoảng 50-80cm, khoét thông hai đầu ống. Từ đây, cây đàn bắt đầu hoàn thiện các phần dây kết bằng sợi dứa dại se lại để điều chỉnh cho căng dây đàn. Thời chống chiến tranh, sức mạnh cổ vũ tinh thần của loại đàn này góp sức cùng bà con nơi đây tiếp lương, tải đạn, đi theo cách mạng. Nghệ nhân Hồ Văn Việt tiếp tục nói về loại nhạc cụ mình tâm huyết: “Đàn Talư đặt giữa lòng hai bàn tay, người chơi chỉ cần dùng hai ngón tay cái để gảy đàn, các ngón tay khác luân chuyển tùy theo từng điệu nhạc. Âm thanh đàn phát ra rất trong. Người chơi đàn có thể vừa đánh đàn vừa hát ca những bài mình yêu thích. Tiện nhất là đàn Talư có thể chơi bất cứ ở đâu, hoàn cảnh nào và không phân biệt già, trẻ, trai, gái”.
...
Talư là nhạc cụ dây, phổ biến trong cộng đồng dân tộc Pa Cô, Bru - Vân Kiều ở các tỉnh Quảng Bình, Quảng Trị và Thừa Thiên - Huế. Đàn không có hình dáng chuẩn mực. Đặc biệt, đàn Talư làm bằng tre trước đây với 2 dây bằng sợi dứa dại se lại, điều chỉnh độ cao cách nhau quãng bốn hoặc quãng năm tùy theo địa phương thiết kế. Do không có bộ phận tăng âm nên tiếng đàn nhỏ và mảnh, cao độ âm thanh không chuẩn. Khắc phục những nhược điểm này, nghệ nhân Hồ Văn Việt đã dùng những cây mớc nhiều năm tuổi để tạo dáng cây đàn rồi treo trên giàn bếp cho khô. Tiếp đó, dùng cưa, đục đẽo thành các phần bầu dưới, thân trên, phần trên cùng, các cung bậc, dụng cụ điều chỉnh dây, dây đàn bằng đồng thay vì sợi dứa lâu nay…
...
VĂN THẮNG
(Trích đoạn theo bài "Talư vang tiếng đàn" của Văn Thắng đăng trên https://www.sggp.org.vn/talu-vang-tieng-dan-11433.html)
Có thể là hình ảnh về 1 người
Bo Dao, Kim Thoa Pham và 63 người khác
14 bình luận
2 lượt chia sẻ
Thích
Bình luận
Chia sẻ

14 bình luận

  • Ngọc Hoa
    Em đi Tà rụt và Khe sanh rồi mà hỏng biết cái đàn Ta lư hắn ra răng. Cảm ơn ơn anh về bài viết, nhờ vậy mà mới biết đàn Ta lư hắn ra ri. Hihi 😃😃😃😃😃
    2
    • Thích
    • Phản hồi
    • 1 năm
  • Lê Thị San
    Ở Phước An có một làng toàn người Vân Kiều đó Đ.
    1
    • Yêu thích
    • Phản hồi
    • 1 năm
  • Lê Thị San
    Dạo ni bận quá ít đọc được bài của bạn hiền,tiếc...
    1
    • Yêu thích
    • Phản hồi
    • 1 năm
  • Nhãn dán Meep Meep, a round yellow head with heart eyes and a open mouth smile
    1
    • Thích
    • Phản hồi
    • 1 năm
  • Nguyễn Hữu Thành
    Mình chẳng biết mà cũng chẳng muốn biết làm gì .
    1
    • Thích
    • Phản hồi
    • 1 năm
    • Xứ Thượng
      Thanks.Bạn rất cá tính!
      • Thích
      • Phản hồi
      • 1 năm
    • Bo Dao
      Xứ Thượng ... Văn hoá Dân gian như cây đại thụ, có muôn ngàn hoa lá ...Chả ảnh hưởng thực tế Đời và Sống của nhiều người .. Nhưng nó là hương là nguồn thú văn hoá miền vùng ... Cảm hứng cho những người hiểu để biết ... đam mê tim hiểu nguồn thú bổ túc cho Giá trị ... Giả zùi cứ làm những điều mình thích .. Chớ bận tâm nhiều tên vớ vẩn .. coi nó như củ khoai ... Hì hì thích Nhiều bài tải của Cậu ...👍🏻
      1
      • Yêu thích
      • Phản hồi
      • 1 năm
Người đăng: vào lúc

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Đăng ký: Đăng Nhận xét (Atom)