Dấu Ấn
*Vũ Văn Lai
Đời người, ai cũng có những kỷ niệm khó quên. Dù trải qua bao thăng trầm trong cuộc sống nhiều khi tưởng chừng đã vùi lấp theo dòng thời gian, chìm khuất giữa vô vàn lo toan vui buồn sướng khổ của kiếp sống con người. Rồi bỗng dưng có một lúc nào đó, bỗng chợt thức dậy, hiện lên trong ký ức mơ hồ những hình ảnh từ thuở xa xưa, dấu ấn một thời đi học. Hình ảnh Mái trường, Thầy cô, bạn bè như những thước phim quay chậm hiện dần lên trong nỗi nhớ!
Bước chân vào mái trường Tổng Hợp Ban Mê Thuột sau khi biết được kết quả thi vào trường Công lập, thấy tên trên danh sách trúng tuyển lòng xiết bao mừng vui, rộn ràng chờ đợi ngày nhập học.
Chập chững như chú chim non bước vào mái trường xa lạ, thấy nhỏ bé trước sân trường rộng mở. Trường mới, Thầy Cô mới, bạn bè mới tất cả đang chờ đợi một cuộc sống mới với tư cách một học sinh Trung học. Nghĩ cũng oai so với cấp lớp Tiểu học vừa trải qua, nhưng còn bé lắm so với các anh chị lớp lớn thấy mà ngưỡng mộ!
Rồi thời gian cũng dần trôi, xa lạ dần trở nên quen thuộc, bạn bè sau những ngày bỡ ngỡ cũng dần gắn bó thân thiết với nhau hơn. Không gian mái trường, tình cảm Thầy cô, bạn bè theo ngày tháng để lại dấu ấn một quãng đời hạnh phúc, vô tư, mang theo những hình ảnh không quên vào ký ức êm đềm một thời của tuổi học trò.
Hình tượng Thầy cô luôn cao vời trong ánh mắt học trò, nhưng đặc biệt có một người Thầy còn được học sinh gọi một cách thân thương gần gũi là “BỐ” đó là Thầy ĐẶNG ĐƯƠNG, giờ học của Thầy học trò đùa nghịch quậy phá, ồn ào như ong vỡ tổ, đến nhà Thầy học trò càng nghịch ngợm nhưng Thầy chỉ biết khoan dung cười xòa!
Đến năm lớp 8 làm báo tường, còn tinh nghịch làm thơ chọc cô Tôn Nữ Diệm Phương, gắn cho cô một biệt danh mà chỉ bạn bè cùng khối lớp mới biết. Nói ra thật xấu hổ, giờ nếu gặp lại cô chỉ biết khoanh tay, xin cô tha lỗi về trò nghịch dại năm xưa, dù chưa chắc cô đã biết, nhưng dù có biết cô cũng không bao giờ để tâm trách cứ đứa học trò khờ dại của mình.
Người ta thường nói “Nhất quỷ, nhì ma, thứ ba học trò”.
Năm lớp 9 giờ học Anh văn thầy Nguyễn-đình An, năm đó lớp 9/1 học ở lớp cuối dãy. Trong lớp có gắn bảng cầu dao tổng của trường. Trùng hợp lớp đang học bài “A DAY ON THE FARM” một bạn ngồi gần cầu dao nghịch ngợm đóng cầu dao xuống, thấy mất điện, Thầy LÂM giám thị xuống kiểm tra, thấy bóng dáng Thầy đi xuống, các bạn vội vã kéo cầu dao lên. Vài lần như vậy, Thầy giám thị rất bực dọc, lại nữa, khi thầy vừa quay lưng đi, cả lớp cùng cười ồ, có bạn còn gọi cả tên Thầy nữa.
Nghe vậy, Thầy giám thị quay lại hỏi:
- Các em vừa nói gì vậy ?
May mắn thay, có lẽ thông cảm cho lũ học trò nghịch ngợm, hiếu động, Thầy Nguyễn-đình-An liền giải vây:
- Đâu có ai gọi tên Thầy đâu, Lớp đang học bài “FARM” nên tập đọc, có lẽ Thầy vừa nghe đọc “farmer Lum” đó!
Hú hồn, nếu không được Thầy An giải cứu, không biết sự việc sẽ đi đến đâu, lãnh vài cấm túc là cầm chắc, chạy đâu cho khỏi!
Kỷ niệm làm Đặc san năm 11B2
Đặng Thanh - Anne Tuyết Lang - Nguyễn hồng Giang - Quách đình Chiến - Vũ Lai - Liêu hớn Quảng - Nguyễn thị hồng A - Phạm kim Hương trong ban biên tập, cả nhóm miệt mài soạn bài vở, đánh máy tensin quay roneo đóng tập tại nhà Quách đình Chiến, Tiểu thư Đạt Lý và Hồng A mê mải quên cả thời gian, không biết về có bị gia đình rầy la không nữa!
Mỗi Thầy, mỗi Cô đều có một hình ảnh, ấn tượng, lưu lại trong ký ức
- Thầy Lê văn Tùng, Cung kim Trạch, Bùi dương Chi mẫu mực, bề ngoài nghiêm khắc nhưng đã từng học các Thầy mới biết các Thầy quan tâm lo lắng cho học trò thế nào.
- Thầy Nguyễn đình An hiểu biết, thông cảm tâm lý lứa tuổi học trò.
- Thầy Dương quang Định sôi nổi nhiệt tình.
- Thầy Nguyễn huy Quang có nụ cười bằng mắt thật đặc biệt.
- Thầy Cao Bính được yêu thích vì có phong cách phớt tỉnh, bất cần đời.
- Thầy Nguyễn thanh Nhàn có dáng phong trần, lãng tử.
- Cô Phạm thị ngọc Thanh - Bùi thị Vinh - Phạm thị minh Hưng luôn trầm tĩnh hiền hòa.
Nói chung tất cả các Thầy cô đều yêu thương và tận tâm dạy dỗ học trò và được học trò yêu mến.
Nhớ đến những bạn bè cũ những năm cấp 2 và cấp 3. Có những cái tên gắn liền với những sự kiện, gợi nhớ về những gương mặt thân quen, gợi nhớ đến những kỷ niệm từng trải qua trong những ngày học chung lớp.
- Đặng văn Vệ được đặt biệt danh Vệ hoài cổ vì có những món đồ cổ đặc biệt hiếm hoi. (Vệ sau này dạy học tại Trường Cao đẳng Sư Phạm, chồng của bạn MỸ LAI. Hai bạn đều đã mất).
- Lê sỹ Long nhỏ con nhưng thi chạy luôn luôn đứng nhất.
- Đàm văn Giang cầu thủ bóng đá xuất sắc của lớp.
- Trương chí Hòa và Lê công Hùng đươc gọi là “Đấu sỹ” vật tay trong lớp bất phân thắng bại.
- Nguyễn văn Cường (Paul Cường) tay đàn Guitar Classic tuyệt vời điêu luyện của lớp.
- Nguyễn quang Ninh và Huỳnh ngọc Hiệp chơi Guitar cũng rất hay.
Một số bạn khác hay chơi thân thành nhóm với nhau. Chỉ cần nhìn thấy một người liền liên tưởng đến những người khác trong nhóm.
- Hoàng trọng Kỳ, Dương đức thụy Sỹ, Nguyễn văn Định.
- Trần văn Bình, Võ hữu Tâm, Trần văn Can. - Nguyễn văn Thực, Trần văn Bộ, Vũ Lai
Một số bạn khác
- Ở Suối Đốc Học: Lê văn Chàm, Trần văn Mạnh, Bùi văn Đán, Nguyễn thế Hải, Vũ hoàng Đức, Hoàng đức Linh, Đỗ quang Tâm (Mạnh-Đán Hải đã mất).
- Ở Trần hưng Đạo: Trần trọng Sự, Phạm văn Chinh, Phùng tất Đạt, Ngô văn Dũng, Tạ trọng Hà, Phạm anh Tuấn.
- Ở Phố và các nơi: Dương Lợi, Liêu hớn Quảng, Nguyễn hồng Giang, Trịnh xuân Nghĩa, Võ đình A (mất), Lê mạnh Cường, Nguyễn ngọc Sơn (mất), Bùi đăng Sơn, Bùi Hùng, Y Long, Nguyễn bảo Cự, Lê ngọc minh Tường, Châu văn Đạt, Trần văn Chấn, Diệp hồng Hoàng, Tăng vĩnh Phước, Tăng vĩnh Thọ, Phạm đình Đạt, Đỗ tấn Huệ, Ngô Sơn, Trần đình Pháp, Lưu cẩm Trí, Trịnh văn Sự, Nguyễn văn Đông, Bùi nam Phương, Nguyễn anh Tuấn (mất), Nguyễn hữu Quý, Nguyễn văn Nhạn, Đoàn văn Thái, Hoàng hữu Khoan, Nguyễn ngọc Lễ, Trần Vĩnh, Lê thành Tín, Đỗ văn Dư, Hồ anh Dũng, Đỗ thành Dũng, Cung trọng Dũng, Nguyễn tiến Dũng...
Suốt những năm theo học tại Trường. Ấn tượng nhất có một số bạn mà ai nấy đều đem lòng khâm phục, không có tháng nào, năm nào mà tên các bạn không được xướng lên giữa cột cờ bước lên nhận bảng Danh Dự
- Nam có các bạn: Trần trọng Sự, Phạm văn Chinh, Nguyễn quang Ninh.
- Nữ có: Đặng thị Thanh, Trần thị Dung, Nguyễn thị thanh Hương, Bùi thị mỹ Lai.
Ngoài những giờ học theo lớp, còn có những dịp khác bạn bè cùng khối lớp còn có cơ hội tiếp xúc với nhau.
- Những giờ học đánh máy do Thầy Hoàng dạy - Giờ học Quản trị kinh doanh
- Tập trung bao bìa sách cho Thư viện do Thầy VUI quản lý.
Sinh hoạt vui chơi những dịp Hội trại Xuân, cắm trại dã ngoại làm tình cảm bạn bè thêm thân thiết, gần gũi nhau hơn (Hiện nay Trần đình Pháp còn lưu giữ một tấm ảnh thuộc diện đồ cổ quý hiếm, có hình ảnh của Phạm kim Hương, Trương chí Hòa, Tuyết Lang và một số bạn đang ngồi ăn cơm, kỷ niệm lần cắm trại tại đồn điền cao su cây số 3, chỉ tiếc bạn Pháp giữ kỹ quá, định mượn scan đưa lên cho các bạn xem mà chưa được)
Thế rồi biến cố đã xảy ra. Mùa hè đỏ lửa 1972 làm đảo lộn những toan tính, ước vọng cuộc đời của những bạn nam sinh năm 1955. Sau nhiều lần trì hoãn, lệnh Tổng động viên đôn quân được tiến hành. Sau buổi hội ngộ tại nhà Lê công Hùng, một ngày đầu tháng 3/73 những chàng trai tuổi chưa tròn 18 khăn gói lên đường. Đánh dấu chấm hết cho những ước mơ, những khát vọng nồng cháy cho một tương lai tươi sáng.
Tiễn đưa các bạn tại TTTM/NN, các bạn nữ có bạn không cầm được nước mắt, cảm giác như là lần gặp gỡ cuối cùng, không bao giờ còn nhìn thấy nhau nữa. Xe lăn bánh qua trường cũ. Những tà áo xanh thướt tha tung bay theo gió lộng, hồn nhiên vô tư như không biết đến nỗi lòng của những kẻ ra đi.
Gởi lại những ước mơ, gởi lại những rung động, xôn xao với những tà áo dài lượn quanh sân trường, những ánh mắt đăm đắm nơi cửa lớp, hình bóng u hoài như chờ đợi ai nơi gốc trâm cổng trường để bước chân vào đường đời vô định.
Sau mấy tháng rời xa, trở về trường cũ mấy lần, âm thầm lặng lẽ ngắm nhìn tà áo xanh học trò thân thuộc, nhìn những người bạn còn vô tư ngồi dưới mái trường rồi lại lặng lẽ ra đi.
Lần cuối cùng được ngồi lại trên hàng ghế quen thuộc khi về dự thi Tú Tài IBM đợt 2 vào tháng 8/74 nhưng mái trường chẳng còn ai quen biết, bạn bè cũ đã rời xa mỗi người mỗi ngã.
Sau 30/4/75 mọi người phân tán, mỗi người một số phận, một thời gian dài không ai biết đến tin tức của nhau. Đến khi xã hội mở cửa, nhờ công nghệ thông tin phát triển, dần dần bạn bè mới biết lại tin tức của nhau. Kẻ còn người mất, người thành đạt giàu sang, kẻ vẫn còn vất vả mưu toan cuộc sống. Kẻ yên bề gia thất con cháu đề huề, có người vẫn còn đơn thân.
Dù thành công hay thất bại, giàu sang hay nghèo khó. Có tổ ấm gia đình hay vẫn còn đơn độc, tất cả cũng bước vào lứa tuổi U-60 sắp sửa đi hết một kiếp người. Chân lý chợt nhận ra vào lúc này là những gì học hỏi được dưới mái trường không giúp ta thành THÂN cũng giúp ta thành NHÂN.
Cảm xúc từ bài thơ RƯNG RỨC MỘT MÀU HOA của nhà thơ Trịnh bửu Hoài làm tâm hồn xuyến xao rung động, như nói hộ tâm tình sâu lắng đã chôn chặt bấy lâu, tưởng chừng đã yên nghỉ tận cõi lòng sâu thẳm bỗng chốc sống lại, hiển hiện nơi tiềm thức.
Mạn phép tác giả chia xẻ bài thơ đầy cảm xúc cũng thay cho đoạn kết của dòng lưu bút ở đây:
RƯNG RỨC MỘT MÀU HOA
Phượng có cháy đỏ phương trời đó
Ta phương này rưng rức một màu hoa
Bốn mươi năm ngần ấy mùa xa
Vẫn quặn lòng nhau một dòng cảm xúc
Vẫn chảy trong ta một dòng ký ức
Ngày chia tay cánh phượng ướt môi người
Rồi ta đi trong mưa gió cuộc đời
Mỗi người có một phương ước vọng
Mỗi người gánh một vai đời ra biển rộng
Quê nhà sương khói mịt mùng trông
Bến sông trăng thao thức bóng thuyền không
Người ở lại tóc sờn vai áo trắng
Bốn mươi năm ta xa thời lãng mạn
Mái trường xưa một lứa bên trời
Cánh phượng già mấy độ phai phôi
Kỷ niệm cứ xanh hoài cõi mộng
Lối hẹn hò vẫn hàng me gió lộng
Dấu chân ta cát bụi đã chôn vùi
Thời gian đi để lại những buồn vui
Trường lớp cũ có còn tươi nắng mới
Hàng hiên nào ta một thời đứng đợi
Ánh mắt buồn đen láy buổi tinh sương
Mái tóc nào giũ cả một trời hương
Theo ta suốt bốn mươi năm lang bạt...
Trịnh bửu Hoài
Bút ký của Vũ Văn Lai.
(Đặc San Hội Ngộ năm 2014 của TH Bmt 67-74)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét