ĐÀ LẠT ĐÃ MẤT

Dấu xưa xe ngựa hồn thu thảo...

ĐÀ LẠT ĐÃ MẤT
...

Đà Lạt như cô sơn nữ e ấp mà tôi muốn làm thơ nhiều về em, nhưng giờ em sắp trở thành cô gái thị thành diêm dúa. Rồi những ký ức đẹp tái hiện, nhưng nó chỉ còn là quá khứ…
Thuở nhỏ, buổi sáng nào đi học trời cũng mù mịt sương, đến nỗi xe hơi chạy ban ngày còn phải bật đèn pha.Nhưng giờ nó là hàng hiếm, có lẽ phải đi thật xa ra ngoài ngoại ô Xuân Trường, Xuân Thọ, Thái Phiên mới tận hưởng. Hoặc có cũng bất thường sau những ngày dài mưa nhưng mỏng dính đã tan nhanh. Ngày bé đi học nhìn mấy cô bạn gái má đỏ ửng , áo len găng tay tím hồng, tà áo dài trắng quyện vào nhau hư hư thực thực.Giờ chỉ là ký ức tuổi học trò.

Cái lạnh vẫn còn nhưng cái ôn hòa đã mất. “Khí hậu Đà Lạt vốn được ca tụng là mùa thu bất tận, nhưng bây giờ là mùa gì không biết”.

Trưa tan học về đi bộ bậc thang cấp chợ Đà Lạt, lãng đãng cô bán hàng rau, bán đậu hũ ngoài chợ cũng bận áo dài trắng. Chợ Đà Lạt đẹp, một công trình Kiến trúc đáng nể của Ngô Viết Thụ, giờ không gian bị phá vỡ, bị nhốt trong những tầng nhà, khối bê tông khách sạn từ lúc nào.

Một tiểu Paris chìm trong sương mù, trong ngàn thông reo và cái lạnh e ấp đã mất. Khí chất của Đà Lạt làm cho con người ta hiền hòa hơn, thơ hơn. Nhưng giờ nhường vào đó là sự ồn ào náo nhiệt. Con người Đà Lạt gốc cũng bị lai hóa phong cách sống, thực dụng hơn và vấn đề vô cảm cũng xuất hiện khá nhiều. Đam tang đi qua cũng không còn đứng lại ngã mủ chia sẻ. Nhà hàng khách sạn nhiều hơn nhưng không đồng nghĩa với sự mến khách và hiền hòa được giữ gìn mà để lại những điều tiếng đáng buồn ” nâng giá , chặt chém khách du lịch”. Khúc phố khuya lặng lẽ với bếp than hồng của cô bán hàng co ro bán bắp nướng trong đêm lạnh, của hàng nước sữa đậu nành bốc khoái ấm áp nhường chỗ cho cô cậu trẻ ôm nhau phóng như bay gầm rú phá tan không gian thanh vắng.

Những ngôi biệt thự ít ỏi còn sót lại nhưng người bạn của nó là lớp sương huyền ảo và những gốc thông xù xì đã chết. Xã hội phải phát triển, đây là điều ai cũng mong muốn, nhưng Đà Lạt đang thay đổi nhanh quá, không hợp với Đà Lạt chút nào. Đà Lạt thay cái áo màu xanh của rừng thông thành cái áo đủ màu bê tông sắt thép.Những khoảng trống bất kiến tạo đáng lẽ phải được để dành, nay lại bị tận dụng triệt để.

Đà Lạt ngày càng nóng, ngập úng liên tục; những “đặc sản” thông, sương… trở thành của hiếm. Môi trường ô nhiễm trầm trọng...

... Mong sao Đà Lạt thiên đường của quá khứ đã mất sẽ được gìn giữ đừng mất thêm và tái hiện lại từ con người, góc phố , hàng cây, ngọn cỏ…

(Trích trong "Đà Lạt, hồi ức đẹp xưa, buồn cho con người cảnh quan ngày nay" của Thiên Chánh đăng trên https://suphamk2dalat.wordpress.com)