HOA TRÀ MY

Tiếc thay một đóa trà my
Con ong đã tỏ đường đi lối về... (Kiều)

HOA TRÀ MY

...
Đang phân vân chưa biết dùng từ nào trong tiếng Việt để dịch camellia/camélia cho thật sát nghĩa, chúng tôi lướt xem Truyện Kiều một lần nữa. Nào ngờ lời giải cho điều thắc mắc của chúng tôi đã có sẵn ngay trong đó: cụ Nguyễn Du trong tác phẩm bất hủ của mình cũng đã dùng hoa “trà mi”nhằm ám chỉ nàng Kiều, và trà mi chính là từ tiếng Việt tương ứng với camellia/camélia...

Tiếc thay một đóa trà mi
Con ong đã tỏ đường đi lối về

(hàng 845-846)

Hoặc:

Chim hôm thoi thót về rừng,
Đóa trà mi đã ngậm gương nửa vành.

(hàng 1091-1092)

Nhưng do đâu chúng ta có thể khẳng định như thế? Việt Nam từ điển của Hội Khai Trí Tiến Đức giải thích về hoa “trà mi”như sau: “thứ cây, có hoa đẹp, sắc đỏ, hoặc trằng mà không thơm”. Trà mi cùng họ với cây chè, có sắc đỏ hoặc trăng, và không có hương thơm – đó chính là những đặc điểm của cây camellia/camélia ...

Một điều thú vị và rất đáng chú ý: “trà mi”là một tên gọi thuần Nôm, không có trong chữ Hán! Nói môt cách khác,thay vì gọi “sơn trà”như người Trung Quốc, ta chọn tên “trà mi”là cách gọi riêng của người Việt...

Qua bài viết ngắn ngủi này, chúng tôi hy vọng đã chứng minh được rằng cây hải đường mà chúng ta thường ngỡ là tương ứng với cây camellia/camélia ... kỳ thực là một loài cây có hoa khác, có tên khoa học là Malus spectabilis. Mặt khác, tên gọi tiếng Việt của hoa camellia/camélia đúng ra phải là TRÀ MI.

(Trích đoạn trong "Hải đường lả ngọn đông lân" của Vĩnh Sinh đăng trêntapchivanhoaphatgiao.com/nghien-…/hai-duong-la-ngon-dong-lan)

--- oOo ---

Còn được biết đến dưới tên gọi Hoa - hồng - Nhật Bản, hoa trà là một trong những loài hoa dễ thương nhất từng du nhập vào Bắc Mỹ. Trong ngôn ngữ của loài hoa, hoa trà mang ý nghĩa là "sự duyên dáng nhất" cũng như là "Trái tim anh đã thuộc về em".

Được đưa vào Châu Âu từ năm 1639 bởi một thầy tu dòng Tên Joseph Kamel, nên hoa trà có tên từ nguồn gốc của tên người này. Tiếc rằng dù có vẻ đẹp duyên dáng tuyệt vời nhưng hoa trà lại không có hương!

Hoa Trà từng làm say đắm bao tâm hồn cũng được đưa vào văn học nghệ thuật mà tiêu biểu là tác phẩm Trà Hoa Nữ (The lady of the Camellias) của Alexandre Dumas.

Camellia japonica là loài hoa biểu tượng của bang Alabama, Hoa Kỳ cũng như của thành phố Trùng Khánh, Trung Quốc.

Ở Đà Lạt, hoa trà mi (Camellia japonica, họ Theaceae) có 2 giống mang 2 màu khác nhau: trắng và đỏ. Cánh hoa rất mảnh khảnh. Hoa kép, giống như hoa chè. So với các loài hoa khác, hoa trà mi không đẹp lắm nhưng được biết đến nhiều qua các câu thơ trong truyện Kiều ...
...
(Theo http://me.phununet.com/)