Y-dương Bya
Đôi điều về Người Êđê (hình trái )và người Bih (Hình phải ).
Ngày nay, các nhà dân tộc học xếp người Bih, một nhóm cộng đồng sử dụng ngôn ngữ thuộc ngôn ngữ phân nhóm Chăm , ngữ chi Malay- Polinesia trong hệ Ngôn ngữ Nam Đảo. Người Bih cư trú phía Nam tỉnh Đak Lak dọc những con sông Krông Ana và Krông Knô. Người Bih có truyền thống canh tác lúa nước trong khi các nhóm địa phương Êđê khác làm nương rẫy. Người Bih cũng rất giỏi làm gốm nung lộ thiên và dệt chiếu cói. Rất tiếc những nghề truyền thống này đang dần bị mai một.
Khi nhìn vào trang phục nữ của người Bih ( năm 1930) rất dễ nhận ra sự khác biệt rõ ràng giữa trang phục Êđê .
+ Người Êđê thường đội khăn trắng hoạc đen hình chữ U hoặc chữ nhân, phụ nữ đội khăn rất dầy và che kín tóc, áo dài tay và váy rộng che kín hết gót chân. Trang sức của người Êđê chỉ có Kong Tour và kiểng cổ bằng bạc hoặc đồng
+ Người Bih: Phụ nữ áo ngắn tay , váy ngắn tới đầu gối ( Do truyền thống sống trong vùng sông nước đầm lầy ) đầu trần , hoặc đội nón nhưng nón của nguoi Bih nhỏ hơn nón Aduon bai của nguoi Êđê ( nón của nguoi Ede tựa như nón Quai Thao của người Việt Bắc bộ ). Người Bih có trang sức rất khác những nhóm địa phương Êđê khác đó là họ đeo rất nhiêu khuyên tai nặng có thể kéo dài sệ hai dái tai xuống , đeo những hạt cườm, có tục căng tai . Đặc điểm này rất giống với những nhóm tộc người Môn Khmer Nam Tây Nguyên điển hình như Mnông, Mạ, Kaho...
Mặc dù người Êđê và Bih đều cùng thuộc ngôn ngữ Phân nhóm Chăm thuộc ngữ chi Malay Polinesia , Hệ Nam Đảo, nhưng trong tiếng Bih có rất nhiều những từ cổ và lối phát âm đa âm tiết mà trong tiếng Êđê đã biến mất.
Do sự cộng cư với người Êđê , ngày nay người Bih đã hoàn toàn không giữ được ngôn ngữ riêng , đa số đều sử dụng lối phát âm tiếng Êđê hoàn toàn. Người Bih bị đồng hóa vào người Êđê và trở thành một nhóm địa phương người Êđê, người Êđê Bih. Duy nhất một điều có thể nhận ra thông qua những người mang họ : Buôn Dap ( Bbap ), Enuol , Buôn Krông ( Bkrong), Kmăn, Hđơk ...
Khi nhìn vào trang phục nữ của người Bih ( năm 1930) rất dễ nhận ra sự khác biệt rõ ràng giữa trang phục Êđê .
+ Người Êđê thường đội khăn trắng hoạc đen hình chữ U hoặc chữ nhân, phụ nữ đội khăn rất dầy và che kín tóc, áo dài tay và váy rộng che kín hết gót chân. Trang sức của người Êđê chỉ có Kong Tour và kiểng cổ bằng bạc hoặc đồng
+ Người Bih: Phụ nữ áo ngắn tay , váy ngắn tới đầu gối ( Do truyền thống sống trong vùng sông nước đầm lầy ) đầu trần , hoặc đội nón nhưng nón của nguoi Bih nhỏ hơn nón Aduon bai của nguoi Êđê ( nón của nguoi Ede tựa như nón Quai Thao của người Việt Bắc bộ ). Người Bih có trang sức rất khác những nhóm địa phương Êđê khác đó là họ đeo rất nhiêu khuyên tai nặng có thể kéo dài sệ hai dái tai xuống , đeo những hạt cườm, có tục căng tai . Đặc điểm này rất giống với những nhóm tộc người Môn Khmer Nam Tây Nguyên điển hình như Mnông, Mạ, Kaho...
Mặc dù người Êđê và Bih đều cùng thuộc ngôn ngữ Phân nhóm Chăm thuộc ngữ chi Malay Polinesia , Hệ Nam Đảo, nhưng trong tiếng Bih có rất nhiều những từ cổ và lối phát âm đa âm tiết mà trong tiếng Êđê đã biến mất.
Do sự cộng cư với người Êđê , ngày nay người Bih đã hoàn toàn không giữ được ngôn ngữ riêng , đa số đều sử dụng lối phát âm tiếng Êđê hoàn toàn. Người Bih bị đồng hóa vào người Êđê và trở thành một nhóm địa phương người Êđê, người Êđê Bih. Duy nhất một điều có thể nhận ra thông qua những người mang họ : Buôn Dap ( Bbap ), Enuol , Buôn Krông ( Bkrong), Kmăn, Hđơk ...
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét