THIẾU NỮ XÊ-ĐĂNG
Tên của người Xê Đăng không có họ kèm theo, nhưng có từ chỉ định giới tính: nam là A, nữ là Y (ví dụ như là A Nhong, Y Hên). Trai gái lớn lên, sau khi đã cưa răng theo phong tục (ngày nay ít người còn theo phong tục này), được tìm hiểu, yêu nhau. Lễ cưới xin đơn giản. Sau lễ cưới, đôi vợ chồng ở luân chuyển với từng gia đình mỗi bên ít năm, rất ít trường hợp ở hẳn một bên.
...
Người Xê Đăng nơi đây rất mến khách. “Mấy khi có người Kinh (Juan) lên chơi với mình! Phải tiếp đãi chu đáo chứ!”...
... Nhìn cổ tay trắng muốt của cô sơn nữ 3 con có một chiếc vòng rất đẹp, tôi tò mò định mượn lấy xem, nhưng một thanh niên ngồi bên cạnh vội ngăn lại và giải thích: “Đó là vòng C’râu la (vòng hôn ước) đấy. Trai gái ở đây ai lấy vợ lấy chồng đều được già làng thay mặt Yàng đeo vào, coi như đó là lời nguyền với trời đất. Ai không phải chồng hay người yêu thì không được chạm tay vào vòng ấy đâu! Nếu không sẽ bị làng phạt vạ đấy!”.
... chiếc vòng đeo C’râu la ở tay bằng bạc hoặc đồng hay được làm bằng ngà voi, sừng thú, gỗ quý có một ý nghĩa rất quan trọng trong đời sống, sinh hoạt tâm linh của cộng đồng buôn làng Xê Đăng xưa. Chiếc vòng khi đeo vào đôi tay sẽ như cầu nối để đấng bề trên ban sức khỏe, niềm vui, sự may mắn cho người đeo. Không phải ngẫu nhiên mà trong tâm thức của buôn làng luôn coi chiếc vòng C’râu la là vật thiêng được trao tặng trong các buổi lễ tế thần linh, cầu thần rừng, thần núi và là kỷ vật vô giá nếu ông bà, cha mẹ truyền lại.
...
Người Xê Đăng nơi đây rất mến khách. “Mấy khi có người Kinh (Juan) lên chơi với mình! Phải tiếp đãi chu đáo chứ!”...
... Nhìn cổ tay trắng muốt của cô sơn nữ 3 con có một chiếc vòng rất đẹp, tôi tò mò định mượn lấy xem, nhưng một thanh niên ngồi bên cạnh vội ngăn lại và giải thích: “Đó là vòng C’râu la (vòng hôn ước) đấy. Trai gái ở đây ai lấy vợ lấy chồng đều được già làng thay mặt Yàng đeo vào, coi như đó là lời nguyền với trời đất. Ai không phải chồng hay người yêu thì không được chạm tay vào vòng ấy đâu! Nếu không sẽ bị làng phạt vạ đấy!”.
... chiếc vòng đeo C’râu la ở tay bằng bạc hoặc đồng hay được làm bằng ngà voi, sừng thú, gỗ quý có một ý nghĩa rất quan trọng trong đời sống, sinh hoạt tâm linh của cộng đồng buôn làng Xê Đăng xưa. Chiếc vòng khi đeo vào đôi tay sẽ như cầu nối để đấng bề trên ban sức khỏe, niềm vui, sự may mắn cho người đeo. Không phải ngẫu nhiên mà trong tâm thức của buôn làng luôn coi chiếc vòng C’râu la là vật thiêng được trao tặng trong các buổi lễ tế thần linh, cầu thần rừng, thần núi và là kỷ vật vô giá nếu ông bà, cha mẹ truyền lại.
Ngoài giá trị tâm linh thì chiếc vòng C’râu la còn đóng vai trò như “chiếc vòng cầu hôn”, “vòng đính ước” của lứa đôi trai gái Xê Đăng thay cho lời thề nguyền thủy chung, son sắt. Nếu một chàng trai hay một cô gái Xê Đăng mà đã tự mình đeo vào tay người bạn khác giới chiếc vòng tẻ thì coi như họ đã trao tặng cho đối phương cả cuộc đời mình... và với dân làng, người đó đã được coi là có chồng, có vợ rồi. Những thanh niên khác nếu nhìn thấy chiếc vòng trên tay người con trai con gái Xê Đăng thì cũng biết là không nên tán tỉnh nữa. Chiếc vòng chính là “tờ hôn thú” trước luật làng của người dân bởi đã được Yàng chứng giám rồi...
(Theo Theo Gia Ly - Minh Ngọ
Năng lượng mới)
(Theo Theo Gia Ly - Minh Ngọ
Năng lượng mới)
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét