Giới thiệu về tôi

Ảnh của tôi
Buôn Ma Thuột, Tây Nguyên, Vietnam

Thứ Ba, 14 tháng 12, 2021

TIẾP CẬN ĐỊA DANH MƯỜNG CŨ QUA KÝ ỨC CỦA NGƯỜI MƯỜNG HÒA BÌNH Ở HÒA THẮNG *Lê Quốc Khánh

 

Xứ Thượng

11 tháng 12 lúc 11:53 
Đã chia sẻ với Công khai
Công khai
Nhiều người dân Ban Mê vẫn luôn nhớ về một làng Mường Hòa Bình...
TIẾP CẬN ĐỊA DANH MƯỜNG CŨ
QUA KÝ ỨC CỦA NGƯỜI MƯỜNG HÒA BÌNH Ở HÒA THẮNG
*Lê Quốc Khánh
...
Xã Hòa Thắng cách trung tâm thành phố BMT khoảng 7 km. Người Mường Hòa Bình ở Hòa Thắng chiếm trên 13,47% dân số toàn xã (trên 2.300 người), tập trung tại 3 thôn 1 - 2 - 3, trong quá trình điền dã, chúng tôi được gặp gỡ với nhiều người, nhiều lứa tuổi ở nhiều vùng Mường khác nhau. Mỗi người một hoàn cảnh, điều kiện sống khác nhau, nhưng họ đều có điểm chung là rất nhớ quê hương Hòa Bình. Gặp chúng tôi, biết ở Hòa Bình vào mọi người đón chào hết sức hồ hởi, ríu rít hỏi thăm. Có nhiều người vì điều kiện, từ khi sinh ra đến nay 40 - 50 năm chưa một lần được về quê...
Người Mường Hòa Bình ở Hòa Thắng bảo tồn được nhiều phong tục: ma chay, cưới xin, thờ cúng tổ tiên, quan hệ dòng tộc còn rất nhiều nét cũ. Trong câu chuyện, chúng tôi thường xuyên được nghe nhắc tên các địa danh Mường cũ ở Hòa Bình. Nhiều địa danh chính chúng tôi còn ngơ ngác không hiểu, vì tên Mường cũ đã được thay thế bằng nhiều tên mới.
Chị Bùi Thị Hạnh (SN 1960) ở thôn 3, xã Hòa Thắng. Cha mẹ chị trước năm 1954 ở Mường Cốc (Thượng Cốc - Lạc Sơn). Chị may mắn hơn nhiều người được về quê nhiều lần, là người chịu khó nghiên cứu nên chị khá am hiểu về văn hóa Mường. Chị kể cho chúng tôi nghe rất nhiều chuyện về đất Mường xưa, về 4 mường Bi - Vang - Thàng - Động.
Trong mạch tìm kiếm chúng tôi tiếp tục được gặp nhiều người nữa: ông Nguyễn Văn Đồng, ông Đinh Thế Đổng, anh Quách Vi, gia đình anh Đinh Công Chinh (thầy mo uy tín tại Hòa Thắng), gia đình anh Đinh Công Thuận… Họ là những người nhớ và hiểu biết khá rõ về Hòa Bình xưa. Trong số đó, ông Quách Cảnh có lẽ là một trong những người làm chúng tôi ngạc nhiên nhiều nhất. Ông sinh năm 1950, quê gốc Mường Khụ (tức xã Ngọc Lâu - Lạc Sơn). Mới 4 tuổi, ông theo gia đình vào Nam. Ngần ấy năm, chưa 1 lần về Hòa Bình nhưng có điều lạ là ông nhớ vanh vách về các địa danh ở Hòa Bình tên cũ cũng như tên mới. Chuyện về các vị lang Mường, vùng Mường lớn nhỏ ở Hòa Bình. Ông kể những câu chuyện cách đây đã gần 1 thế kỷ mà như câu chuyện vừa diễn ra ngày hôm qua bên cạnh nhà ông vậy, những địa danh Mường cổ ông nhớ rất nhiều. Ông tặng tôi một tấm bản đồ du lịch Hòa Bình, trong đó, ông ghi bằng bút mực khá nhiều địa danh cũ bên cạnh địa danh mới trên bản đồ.
Cùng với những thông tin khác nhau của nhiều người và của ông Quách Cảnh, chúng tôi đã xây dựng được danh mục tên gọi các địa danh cũ của Hòa Bình. Muốn thông tin, nhưng còn ngần ngại vì đây mới chỉ là dạng tư liệu thô chưa được "Hội đồng" nào kiểm chứng. Tuy nhiên khi trao đổi với nhiều nhà nghiên cứu văn hóa, các anh động viên, khích lệ: "Đây là tư liệu quý, cũng còn nhiều người chưa biết, thông tin để mọi người tham khảo và có thể còn có nhiều ý kiến bổ sung cho hoàn chỉnh hơn nên cứ mạnh dạn đưa ra". Nhận được tín hiệu đồng ý từ các anh, chúng tôi đưa ra các địa danh mới - cũ như sau:
Huyện Tân Lạc tên mới và tên cũ như sau: Phú Vinh - Mường Giác; Phong Phú - Mường Bi; Mỹ Hòa - Mường Ngay; Quy Hậu (cũ) - Mường Khang; Địch Giáo - Mường Khạng, Mường Kha; Quy Mỹ (cũ) - Mường Dâm; Do Nhân - Mường Khống; Lỗ Sơn - Mường Troó; Mãn Đức (cũ) - Mường Bui; Tử Nê - Mường Chùa; Thanh Hối - Mường Nel; Đông Lai - Mường Khơi; Ngọc Mỹ - Mường Piêng, Mường Quăng, Mường Phung; Gia Mô - Mường Kêm, Mường Trăn.
Huyện Lạc Sơn: Tuân Đạo - Mường Nạc; Tân Lập - Mường Vang; Văn Sơn - Mường Khênh; Nhân Nghĩa - Mường Vó; Xuất Hóa - Mường Xưa; Liên Vũ (cũ) - Mường Trào; Bình Cảng (cũ) - Mường Cảng; Yên Phú - Mường Trắng - Mường Vành; Bình Chân (cũ) - Mường Cổi; Yên Nghiệp - Mường Diềng; Ân Nghĩa - Mường Khói; Tân Mỹ - Mường Mắc, Mường Bãi Nại, Mường Câu, Mường Nẹc; Phúc Tuy (cũ) - Mường Rồng, Mường Chil, Mường Đảy; Chí Đạo - Mường Ảng; Định Cư - Mường Ót; Thượng Cốc - Mường Cốc; Chí Thiện - Mường Khặng.
Huyện Cao Phong: Bắc Phong - Mường Má; Tây Phong - Mường Bằng, Mường Đồi, Mường Lai, Mường Bảm, Thu Phong - Mường Thá, Mường Túng; Nam Phong - Mường Mạc Khuộn, Mường TLeo; Dũng Phong - Mường Rú, Mường Quáng, Mường Thàng, Mường Ong, Mường Đúc, Mường Trang Cạn; Yên Thượng (cũ) - Mường Thạch Yên, Mường Ngảl, Mường Tal.
Huyện Kim Bôi: Đú Sáng - Mường Đú; Tú Sơn - Mường Đếch (Rếch); Đông Bắc - Mường Tầm; Vĩnh Đồng - Mường Động; Kim Bình - Mường Bo; Kim Truy (cũ) - Mường Yên.
Huyện Lương Sơn: Tân Vinh - Mường Cời; Lâm Sơn - Mường Đồn, Mường Bận.
Thành phố Hòa Bình: Khu vực các phường: Thịnh Lang, Tân Thịnh, Hữu Nghị, Tân Hòa - Mường Thịnh Lang; khu vực phường Chăm Mát (cũ): Mường Chăm, Mường Vát; xã Dân Chủ (cũ) - Mường Rậm.
Huyện Lạc Thủy: Hưng Thi - Mường Măng; Đồng Môn (cũ) - Mường Pỏ; An Bình - Mường Đập, Mường Pôn.
Huyện Yên Thủy: Các xã Lạc Sỹ, Lạc Lương - Mường Âm; Đa Phúc - Mường Khào, Mường Khạ; Bảo Hiệu - Mường Rụng.
Huyện Đà Bắc: Tu Lý (cũ) - Mường Đà; Vầy Nưa - Mường Nưa.
Huyện Mai Châu, huyện Kỳ Sơn (cũ) chúng tôi chưa tìm thấy tư liệu.
Có những địa danh chúng tôi sưu tầm có thể có độ sai lệch về phát âm tiếng Mường ra tiếng Việt, hoặc có thể người cung cấp nhầm lẫn mà chúng tôi chưa có thời gian xác minh, hoặc còn nhiều địa danh Mường trước đây có tên nhưng chúng tôi chưa biết đến… Hy vọng sau khi thông tin sẽ nhận được sự phản hồi của các nhà nghiên cứu, Nhân dân địa phương và những ai quan tâm. Với mong muốn xây dựng được một bản đồ ghi địa danh các vùng Mường cổ của Hòa Bình đầy đủ, chính xác hơn, góp phần vào việc tra cứu địa lý, tài liệu, văn tự cổ cho những người nghiên cứu về Hòa Bình.
Lê Quốc Khánh
(Hội VH-NT tỉnh)
Có thể là hình ảnh về 2 người và mọi người đang đứng
San Lê Thị, Mai Le và 103 người khác
73 bình luận
3 lượt chia sẻ
Thích
Bình luận
Chia sẻ

73 bình luận

  • Ly Trinh
    Tư liệu quý
    1
    • Yêu thích
    • Phản hồi
    • 3 ngày
    • Thích
    • Phản hồi
    • 3 ngày
  • Kha Nguyen Cong
    Nổi tiếng nhiều người đẹp... Hihi...
    4
    • Thích
    • Phản hồi
    • 3 ngày
    Xem thêm 6 phản hồi
  • Phạm Ninh
    Cảm ơn X.T. đã cho tôi nhớ lại người bạn cũ một thời đáng nhớ.
    1
    • Thích
    • Phản hồi
    • 3 ngày
    Xem thêm 7 phản hồi
  • Akela Dã Quỳ Vàng
    Hồi trước em có thể nhìn ra các bà người Mường ả anh ,giờ các bạn trẻ đã pha trộn nhiều sắc, em không phân biệt được nữa rồi.
    2
    • Yêu thích
    • Phản hồi
    • 3 ngày
  • Hoan Pham
    Bài viết có giá trị sưu tầm ! Giá mà tên địa phương của làng Mường Hoà Bình vẫn giữ nguyên kg bị đổi thành xã Hoà Thắng thì hay anh nhỉ ? Ngày xưa trước năm 75 em rất hay xuống làng Mường này chơi rồi quậy phá với tụi thằng Mao ! Giờ kg biết nó sống chết thế nào rồi !
    3
    • Thích
    • Phản hồi
    • 3 ngày
    Xem thêm 11 phản hồi
  • Đinh Thị Thơ
    Cảm ơn Tác Giả..cảm ơn Anh Đạt.. Mường là buôn..bản..ấp.. tiếng nói mỗi Muongf luôn khác nhau...nhg cùng một ý....
    5
    • Yêu thích
    • Phản hồi
    • 3 ngày
  • Phibang Nguyen
    Làng Mường Hoà Thắng là nơi anh nhận nhiệm sở sau năm 75 và dạy ở đây hai năm cũng có nhiều kỷ niệm để đời đó Đạt
    2
    • Thích
    • Phản hồi
    • 3 ngày
    Xem thêm 2 phản hồi
  • Nguyen Xuan
    Làng Mường toàn người đẹp thôi a.
    A mình may mắn ghê nhỉ!!! Cũng đc làm rể Làng Mường.👍👍
    2
    • Haha
    • Phản hồi
    • 3 ngày
  • San Lê Thị
    Hòa Bình -Làng quê hiền hòa có nhiều nét văn hóa độc đáo- nhiều món ăn ngon,lạ và đặc biệt đó là quê hương của bà huyện bạn tôi.
    2
    • Yêu thích
    • Phản hồi
    • 3 ngày
  • Hai Dangngoc
    Từ "Mường" đã mất dần trong các địa danh của tỉnh Hoà Bình. Hy vọng các Buôn ở Đăk Lăk sẽ không biến thành Thôn/Xã + tên Kinh nào đó. 😋
    2
    • Yêu thích
    • Phản hồi
    • 3 ngày
  • Thucuc Tonnư
    Rất yêu quý làng Mường , con gái người Mường đẹp hiền lành, chàng trai Mường quý khách lịch thiệp ,đặc biệt rượi nếp Làng Mường thì ko chê vào đâu được...Một ký ức đep về Làng Mường từ ngày xưa cho đến tận bây giơ...!
    Có thể là hình ảnh về hoa hồng
    2
    • Yêu thích
    • Phản hồi
    • 3 ngày
  • Đinh Hạnh
    May chi muong ngay xua hoc truong nong lam xuc nhieu
    Net mat hien hau de thuong
    Em con nho chi Lieu nguoi cao cat toc si ton … 
    Xem thêm
    1
    • Yêu thích
    • Phản hồi
    • 3 ngày
  • Hung Kieu
    Không biết Nàng nầy thuộc Mường nào ấy nhỉ?
    “Ai về sau dãy núi Kim Bôi
    Nhắn giùm tim tôi chưa phai mờ… 
    Xem thêm
    Có thể là hình ảnh về hoa hồng và văn bản
    1
    • Yêu thích
    • Phản hồi
    • 3 ngày
    • Xứ Thượng
      Anh Hung Kieu . Theo em bài hát Nụ Cười Sơn Cước ý thương ngầm một cô gái, con Nhà Lang quyền quý ngày xưa. Kim Bôi có cuốn phim MƯỜNG ĐỘNG nói về dòng quan Lang họ Đinh cai quản. Bây giờ Huyện Kim Bôi có nhiều mường Mường Đú; Mường Đếch (Rếch); Mườ… 
      Xem thêm
      • Thích
      • Phản hồi
      • 3 ngày
    • Hung Kieu
      Chữ Nàng viết hoa là chỉ con nhà quyền quý người Mường, tương tự như công chúa người Kinh.
      1
      • Thích
      • Phản hồi
      • 3 ngày
  • Mai Le
    Phải chi hồi đó mình lớn hơn vài tuổi thì cũng đã là dâu làng Mường rồi , tiếc thật .
    Thôi cũng là duyên nợ cả !
    2
    • Thích
    • Phản hồi
    • 3 ngày
    • Hung Kieu
      “Tiếc mà chi? Yêu thương qua rồi
      Than mà chi? Có ngăn được xót xa…”
      2
      • Thích
      • Phản hồi
      • 3 ngày
    • Mai Le
      Dạ cũng là kỷ niệm nên đôi khi nhắc lại cũng thấy một chút gì nhói nhói trong tim ...hì hì ...
      • Thích
      • Phản hồi
      • 3 ngày
    Xem thêm 14 phản hồi
    • Thích
    • Phản hồi
    • 3 ngày
  • Nhãn dán Hacker nữ Love, girl holding heart
    1
    • Thương thương
    • Phản hồi
    • 3 ngày
    Xem thêm 1 phản hồi
Người đăng: vào lúc

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Đăng ký: Đăng Nhận xét (Atom)