Giới thiệu về tôi

Ảnh của tôi
Buôn Ma Thuột, Tây Nguyên, Vietnam

Thứ Bảy, 20 tháng 8, 2022

"ĐẤT CÓ LANG, LÀNG CÓ PHÉP" *Hoabinh.com

 

Tục ngữ Mường "Nhất Bi, nhì Vang, tam Thàng, tứ Động". Mường Bi là vùng đất thuộc huyện Tân Lạc, mường Vang chính là vùng Lạc Sơn, mường Thàng là huyện Cao Phong, mường Động là vùng Kim Bôi ngày nay.
"ĐẤT CÓ LANG, LÀNG CÓ PHÉP"
...
...
Hệ thống Lang đạo bề thế, chặt chẽ từ ngàn xưa được sinh dưỡng, ủ ấp trong miền núi rừng Hòa Bình với những quy tắc bền chặt của “Đất có Lang, làng có phép”. Trong kho tàng dân gian truyền miệng của người Mường còn lưu:
Lang từ khởi tổ ngày xưa
Cuối Văn Lang quốc bây giờ đã xa
Mỗi cành con cháu phong ra
Họ chia Đinh, Quách, Bạch, Hà, Xa, Cao
Trải nơi rừng rậm đồi cao
Rủ đưa thầy tớ tìm vào khai hoang
Phá rừng núi mở ruộng nương
Chiêu dân lập ấp ruộng đường vào ra
Sau này con cháu nhiều ra
Đặt nên châu, tổng cùng là xã thôn
Dòng Lang thêm nức tiếng đồn
Cái danh quý tộc vần còn tiếng sang
Trai thời truyền gọi quan lang
Gái thời truyền gọi mãng nàng là tên
Kim chi ngọc điệp nối truyền
Mường trong phục ý, vua trên thuận tình
Sử sách có ghi nhận công lao đóng góp của tầng lớp Lang đạo trong việc giữ yên bờ cõi ở những vùng phên giậu của đất nước. Đặc biệt các nhà Lang dòng họ Đinh, Quách, Bạch, Hà của Hòa Bình tuyệt đối trung thành với Nhà Lê. Chính vì thế mà đến thời Gia Long và Minh Mạng đã không mấy cảm tình với các quan Lang người Mường, nên đã có một thời tước dần quyền cai trị tỉnh Mường của các thổ lang bản địa. Nhưng sau thấy không ổn, lại phải phục quyền cho họ. Trong tờ trình số 481 ngày 20/01/1904 của Viện Cơ mật có đoạn: “ Triều đình chưa ban bố một luật lệ nào làm ảnh hưởng đến quyền hành chính hay tư pháp của các quan lang”. Rồi Viện Cơ mật kết luận: “Những vấn đề này, Nhà Vua vẫn để cho các quan lang đưa vào lệ cổ của dân tộc ít người đó”.
Xuất phát từ thực tế như trên, Hội đồng Quan lang lại do toàn thể các lang bầu. Và Chánh quan lang lại do Hội đồng quan lang bầu ra. Tiếng nói của họ đặc biệt có uy tín đối với dân chúng người Mường...
...
HBĐT tổng hợp
Có thể là hình ảnh về cây và ngoài trời
Hoan Pham, Nguyên Lê và 93 người khác
21 bình luận
1 lượt chia sẻ
Thích
Bình luận
Chia sẻ

21 bình luận

Phù hợp nhất

Người đăng: vào lúc

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Đăng ký: Đăng Nhận xét (Atom)