TỨ HỶ TỀ LAI *Lê Anh Minh

 

Xứ Thượng

nrSptdosoeihimif9á1hmh91n14917h5 :aú0c 9hutgt ifgi7l 30h80it  · 

Đã chia sẻ với Công khai

Tích xưa vẽ trên đồ gốm sứ.. thường thấy trên một ấm tích dùng trong các gia đình ở miền Nam trước 1975. Chủ đề liên quan tới tuổi thọ như Ma Cô Hiến Thọ hoặc Tứ Hỷ Tề Lai ..

TỨ HỶ TỀ LAI

*Lê Anh Minh

Bốn chữ Nho trên thành ấm đọc từ phải sang trái là “Tứ Hỷ Tề Lai” 四喜齊來 (bốn niềm vui cùng đến). Bốn niềm vui ấy là gì? Họa sĩ dân gian diễn tả bằng nét vẽ tỉ mỉ như sau:

1. Ông cụ già gọi là ông Thọ壽 (tượng trưng sống lâu). Nép sau lưng ông lão là một thiếu phụ, có lẽ là con dâu. Nàng bưng cái dĩa có hai quả đào ửng chín. Trái đào gợi nhớ tới đào tiên trong vườn đào của Tây Vương Mẫu, ăn một trái thì sống mấy ngàn năm (như truyện Tây Du của Ngô Thừa Ân diễn tả). Hai trái đào hàm ý chúc nguyện cho song thân (cha mẹ) đều sống lâu. Vậy, sống thọ là niềm vui thứ nhất.

2. Con nai, chữ Nho là lộc 鹿, đồng âm với lộc 祿 (bổng lộc), âm phổ thông đều là /lù/ (đọc như tiếng Việt là “lú”). Vậy, được hưởng bổng lộc là niềm vui thứ hai.

3. Phía trên đầu con nai có con dơi. Chữ Nho gọi dơi là bức 蝠 (hay biên bức 蝙蝠); chữ bức蝠âm phổ thông là /fú/ (đọc như tiếng Việt là “phủ”), đồng âm với chữ phúc 福. Nhìn kỹ, ta thấy họa sĩ vẽ con dơi dốc đầu xuống, tức là bức đảo蝠倒, đồng âm với phúc đáo 福到 (phước đến). Vậy, niềm vui thứ ba là được hưởng phúc, sống có phước đến với mình.

Nói thêm: Phúc (phước) là khái niệm trừu tượng, nên dân gian mượn từ cụ thể đồng âm là con dơi để thay thế; trường hợp này không khác tiếng Việt, dân gian dọn mâm trái cây ngày tết gồm mãng cầu, dừa, đu đủ, xoài là ước muốn cầu vừa đủ xài.

4. Sau cùng là một đứa trẻ (có lẽ là cháu nội) đang chơi với con chim giống như con vịt. Loài này sống trên nước; con trống gọi uyên 鴛, con mái gọi là ương 鴦. Loài này sống có đôi rất chung thủy, cho nên vợ chồng gắn bó lâu dài gọi là uyên ương. Được như thế thì sanh con nối dõi tông đường, gia đình hạnh phúc. Vậy, đây là niềm vui thứ tư.

Dưới đây là một vài món gốm sứ gia dụng có cùng chủ đề Tứ Hỷ Tề Lai.

Lê Anh Minh

*Trích đoạn trên nguồn https://www.cgvdt.vn/tich-xua-ve-tren-do-gom-su_a17096

Tất cả cảm xúc:

129Ly Trinh, Khanh Vuquoc và 127 người khác

55

3

Thích

Bình luận

Chia sẻ

Xem thêm bình luận

Thuan Tran

Con em nó lấy tên nó lam nick cỉa em chưa ngủ à

• 22 giờ
• Yêu thích
• Phản hồi